Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van psychotherapie. Het is gericht op het vergroten van de psychologische flexibiliteit ('leren meer flexibel te denken' ) en het helpen van kinderen, jongeren en volwassenen bij het omgaan met negatieve gedachten, emoties en gedragingen. ACT4kids is een therapievorm gericht op kinderen en jongeren, omdat we gebruik maken van visuele symbolen. Dit maakt de therapie heel visueel en voor kinderen en jongeren is dit vaak heel helpend en verhelderend. Ervaring leert echter dat ACT4kids ook voor volwassenen heel goed inzetbaar is.

ACT is ontwikkeld door onder andere Steven Hayes, Kelly Wilson en Kirk Strosahl. Het is een praktische toepassing van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek naar hoe wij als mensen leren (relational frame theory) en de functionaliteit van gedrag binnen de context van onze omgeving, maar ook onze leergeschiedenis.

Binnen ACT gaan we er vanuit dat je in je leven zowel fijne als pijnlijke ervaringen hebt en je logischerwijs hier dus positieve en negatieve gevoelens en gedachten door hebt. Vaak proberen we als mens te leren van het verleden en de toekomst te voorspellen, zodat we mislukking en andere vervelende ervaringen kunnen voorkomen. Helaas kan ons brein hier flink in doorslaan en voor je het weet ben je aan het vechten tegen een onzichtbare vijand: men lijdt het meest, aan het lijden dat men vreest.

Vechten tegen het onvermijdelijke kost niet alleen heel veel energie, het levert je op de lange termijn niets op. Beter is het om die vaardigheden te ontwikkelen die ervoor zorgen dat je in staat bent om te dealen met de moeilijke kanten van het leven en die angsten en piekergedachten die gaan over het verleden of de toekomst los te laten.

ACT leert je dus om mee te bewegen met dat wat het leven biedt – goed of slecht – en dus psychologisch flexibel te zijn.

De vaardigheden (of kernprocessen) die hierbij toegepast worden zijn acceptatie, defusie, mindfulness, zelf-als-context, waarden en waardegerichte actie. De vaardigheden worden door elkaar heen gebruikt en hebben zoveel raakvlakken dat ze niet als zes losse processen ‘werken’, maar als geheel, samen.

1. Acceptatie: In ACT wordt benadrukt dat het normaal is om negatieve gedachten en gevoelens te ervaren, en dat deze gevoelens geaccepteerd kunnen worden zonder te proberen ze te vermijden of te onderdrukken. Kinderen leren dat het oké is om zich verdrietig, boos of angstig te voelen, en dat deze gevoelens deel uitmaken van het mens zijn.

2. Defusie: Kinderen leren technieken om zichzelf te "ontkoppelen" van negatieve gedachten. Dit betekent dat ze leren om gedachten niet als feiten te beschouwen, maar als mentale gebeurtenissen. Ze kunnen leren om afstand te nemen van hun gedachten en er niet volledig door te worden meegesleept. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij angstsituaties. Bewustwording van wat je gedachten met je kunnen doen is nodig om met afstand naar jezelf te leren kijken.

3. Het Hier en Nu:/mindfulness ACT helpt kinderen om in het moment te leven en zich bewust te zijn van hun gedachten, gevoelens en omgeving. Dit kan hen helpen om meer verbonden te zijn met hun ervaringen en minder bezig te zijn met zorgen over de toekomst of het verleden.

4. Waarden en Toewijding: Kinderen en jongeren worden aangemoedigd om na te denken over hun persoonlijke waarden en wat voor hen echt belangrijk is in het leven. Ze leren doelen te stellen die gebaseerd zijn op deze waarden en zich toewijden aan acties die overeenkomen met hun waarden, zelfs als dat soms moeilijk is.

5. Zelf als Context: Kinderen leren dat ze meer zijn dan hun gedachten en gevoelens. Ze ontwikkelen een groter zelfbewustzijn en begrijpen dat ze keuzes kunnen maken die in lijn zijn met hun waarden, ongeacht wat ze denken of voelen.

Wil je meer weten over deze vorm van therapie en wat ik voor jou of jouw kind kan betekenen? Neem gerust contact met me op.